phân tích bức tranh phố huyện trong hai đứa trẻ

Bức tranh phố huyện lúc đêm khuya lột tả cuộc sống của những kiếp người nghèo nàn sống khốn cùng, quanh quẩn, thất vọng. Một quang cảnh u ám, ngập chìm trong bóng tối đậm đặc.

Bạn đang xem: phân tích bức tranh phố huyện trong hai đứa trẻ

Văn mẫu lớp 11: Phân tích bức tranh phố huyện lúc đêm khuya trong Hai đứa trẻ của Thạch Lam

Xem thêm: Top 13 mẫu phân tích cảnh đợi tàu trong Hai đứa trẻ hay và đặc sắc nhất

Bài văn mẫu 1:

Nhà văn Nguyễn Tuân đã viết: “Thạch Lam là một nhà văn yêu quý cuộc sống, trang trọng trước sự sống của mọi người xung quanh. Ngày nay đọc lại Thạch Lam, vẫn thấy đầy đủ cái dư vị và cái nhã thú của những tác phẩm có cốt cách và phẩm chất văn học”. Nguyễn Tuân là nhà văn cùng thế hệ với Thạch Lam, cùng có chân trong Tự lực văn đoàn, Nguyễn Tuân đã khẳng định mình thẩm mĩ lạ mắt và tình cảm nhân đạo đượm đà trong những trang văn Thạch Lam.

Truyện của Thạch Lam ko có chuyện, mỗi tác phẩm như một bài thơ văn xuôi, thấm đẫm chất trữ tình, man mác xót thương. Đó là loại truyện tâm tình nồng nàn ý vị. “Dưới bóng hoàng lan’’, “Nhà mẹ Lê”, “Cô hàng xén”, “Hai đứa trẻ”… là những truyện ngắn rất hay của Thạch Lam.

Truyện “Hai đứa trẻ” in trong tập “Nắng trong vườn”, nhà xuất bản “Đời tay”, Hà Nội, 1938. Truyện ngắn này tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật Thạch Lam, khai thác những mẫu đời thường nhưng nơi sâu kín tâm hồn của mảnh đời nào cũng chứa đầy bao nỗi xót xa, thương cảm.

Bối cảnh câu chuyện là một phố huyện nghèo nàn, xơ xác, có đường tàu đi qua, một ga xép, một cái chợ nhỏ nhỏ nằm giữa thôn xóm và cánh đồng. Thời kì là một buổi chiều muộn và cảnh đầu hôm cho tới lúc chuyến tàu chạy qua. Có hai đứa trẻ ngồi trong một ngôi hàng xén nhỏ nhoi ngắm nhìn cảnh vật và cố thức đợi chuyến tàu đêm chạy qua.

Chuyện mở ra một thời khắc là phố huyện lúc chiều xuống. Tiếng rằng phố huyện nhưng chỉ là một thị trấn nhỏ nhỏ, nghèo nàn ở nước ta những năm đầu thế kỉ XX nhưng Tú Xương có nói tới: “Phố phường tiếp giáp với bờ sông” … Cảnh một chiều hè muộn ở đồng quê. “phương Tây đỏ rực như trời cháy…”, “Một chiều yên ả như ru” có tiếng trống thu ko, tiếng ếch nhảy kêu ran ngoài đồng. Màn đêm dần dần buông xuống, tiếng muỗi kêu vo ve trong các shop hơi tối. Xúc cảm của nhà văn như tràn ra câu chữ, biểu lộ một tấm lòng sâu nặng gắn bó với quê hương. Bức tranh quê hiện lên dưới ngòi bút tinh tế của Thạch Lam trở thành thân thiện, thân thiết, bình dị nhưng nên thơ.

Nhưng “Hai đứa trẻ” ko chỉ là bức tranh tự nhiên nhưng trước hết còn là bức tranh đời sống. Đó là bức tranh đời sống của phố huyện nghèo ngày xưa lúc chiều tối và đêm xuống, được quan sát và cảm nhận qua tâm hồn thơ ngây nhạy cảm của hai đứa trẻ – hai chị em Liên và An.

Trước cái giờ phút của ngày tàn, Liên ngồi yên lặng bên mấy quán thuốc sơn đen, cô thấy “lòng buồn man mác”, đôi mắt “bóng tối ngập đầy dần” và cái buồn của buổi chiều quê thấm thìa vào tâm hồn thơ ngây của cô. Trời nhá nhem tối, các nhà đã lên đèn: “Đèn treo trong nhà bác phở Mĩ, đèn hoa kì leo lét trong nhà ông Cửu, và đèn dây sáng xanh trong hiệu khách…”. Cát trên phố “nhấp nhánh từng chỗ”, đường “mấp mô thêm” trong cảnh tranh sáng tranh tối. Chợ “vãn từ lâu” là một cảnh buồn và xơ xác của bức tranh đời sống phố huyện nghèo lúc buổi chiều tối. Ko một tiếng ồn ĩ, vỏ thị, vỏ bưởi, lá nhãn, bã mía và rác rưởi còn lại trên đất. Vài người bán hàng về muộn đang thu xếp hàng hóa. Mấy đứa trẻ em nhà nghèo ở ven chợ lum khum đi lại tìm tòi “nhặt thanh nứa, thanh tre hay bất kỳ cái gì có thể dùng được của các người bán hàng để lại”. Chúng đi lại chập chờn như những vong hồn chơ vơ. Thấy chúng nó, Liên động lòng thương nhưng chị cũng ko có tiền nhưng cho chúng nó.

Cái nghèo là cảnh đời chung cua mọi người, mọi nhà, và cái mùi ẩm ẩm bốc lên, mùi cát bụi lẫn hơi nóng nhưng Liên tưởng là “mùi riêng của đất, của quê hương”. Đó chính là mùi vị của cái “Ao đời”, của lầm than và nghèo túng. Trong cảnh xơ xác, tiêu điều và ngập đầy bóng tối hiện lên những mảnh đời lầm lũi, đáng thương. Cuộc đời mẹ con chị Tí như gắn liền với màn đêm bóng tối. “Thằng cu nhỏ xách điếu đóm và khiêng cái ghế trên lưng và trong ngõ đi ra”. Mẹ của nó, chị Tí đi theo sau “đội cái chõng trẽn đầu và tay mang ko biết bao nhiêu là đồ đoàn…”. Ngày thì mò cua bắt tép, chiều nào cũng dọn hàng “từ chập tối cho tới đêm” nhưng “chả kiếm được bao nhiêu!”. Hình ảnh hai mẹ con chị Tí đã làm ta nhớ tới cuộc đời hai mẹ con cái Hiên trong truyện “Gió lạnh đầu mùa” : mẹ thì mò cua bắt ốc, con thì áo rách phong thanh, đứng co ro trước làn gió lạnh… Thạch Lam đã dành cho những bà mẹ nghèo, những em nhỏ nghèo khổ nhiều trắc ẩn, xót thương. Cảnh gia đình bác xẩm mới thê lương. Tiếng độc huyền lập cập, ngồi trên manh chiếu, trước mắt là cái chậu thau sắt trắng, thằng con ngồi trên đất “nghịch nhặt những rác bẩn vùi trong cát bên đường”. Và bác bán phở rong trong đêm, một thứ quà xa xỉ nhưng chị em Liên ko bao giờ sắm được. Đòn gánh bác kêu “kĩu kịt”, bóng bác “mênh mang ngã xuống được một vùng…”.

Tất cả góp phần vào cảnh đời đầy bóng tối nơi phố huyện nghèo nàn xơ xác, những kiếp sống lầm than, tàn tạ và khốn cùng. Đêm nào cũng vậy, An và Liên đã buồn ngủ ríu cả mắt, nhưng vẫn cố thức đợi chuyến tàu đêm chạy qua. Liên đón nhìn con tàu từ xa “ngọn lửa xanh rì, nát mặt đất như ma trơi”, tiếng còi tàu vang lại kéo dài ra theo gió xa xôi đoàn tàu tới gần, vụt qua “các toa đèn sáng trưng”, rồi nó “đi vào đêm tối. để lại những đốm than đỏ bay tung trên đường sắt”. Tàu đã chạy xa nhưng hai chị em Liên còn nhìn theo “cái chấm nhỏ của chiếc đèn xanh treo trên toa sau cuối…” Chờ tàu tới, nuối tiếc con tàu chạy qua. Rần rộ lên giây lát. bừng sáng lên khoảnh khắc, để rồi sau đó, “từ phía ga, bóng đêm lồng với bóng người đi về”. Chuyến tàu đêm đã thành một biến cố trọng đại nơi phố huyện nghèo: “Chừng đấy người trong bóng tối mong đợi một điều gi tươi sáng cho sự sống nghèo khổ hàng ngày của họ”.

Bức tranh đời sống phố huyện nghèo sau lúc con tàu chạy vụt qua, đêm khuya dần càng trở thành yên tĩnh mênh mông. Chỉ có đêm khuya, “tiếng trống ấm cảnh và tiếng chó cắn”. Chị Tí sửa soạn đồ đoàn, bác xẩm đã ngủ gục trên manh chiếu. Liên chìm dần vào giấc ngủ yên tĩnh “tịch mịch và đầy bóng tối” như đêm yên tĩnh trong phố hụyện nghèo. Nó gợi một nỗi niềm thuộc về quá khứ, đồng thời cũng đóng lên một cái gì còn ở trong tương lai… Nơi toàn cầu quan của đôi trẻ ở một phố quê, hình ảnh đoàn tàu và cái tiếng còi tàu đã thành một thói quen của xúc cảm và của ước vọng. Đọc “Hai đứa trẻ”, thấy bận rộn vô hạn về một tấm lòng quê hương êm ái và sâu kín.

Bài văn mẫu 2:

Hẳn các bạn đã từng thả hồn mình cho bóng hoàng lan rũ xuống để thưởng thức giọng văn tươi mát dịu ngọt “ngon lành như cánh bướm non” của Thạch Lam? Và với giọng văn quyến rũ đấy ông đã gây được nhiều ấn tượng tốt đẹp trong lòng người đọc lúc mô tả bức tranh đời sống phố huyện lúc về chiều. Hai đứa trẻ xuất bản năm 1938 in trong tập “nắng trong vườn”.

Đã gọi là nắng trong vườn thì làm sao có được những cảnh ồn ĩ tấp nập khẩn trương nơi đô thị. Buổi chiều nơi phố huyện thật lặng lẽ và cô quạnh. Ko gian yên ả đâu đó có tiếng động là tiếng của côn trùng nỉ non ngoài bãi cỏ. “Chiều, chiều rồi. Một chiều yên ả như ru vang vọng tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng ruộng theo gió nhẹ đưa vào”. Nhịp độ câu văn như buông chùng, kéo dài gợi nỗi buồn man mác khó lí giải. Ko phải tác giả giật thột nhìn thấy chiều đang tới nhưng có nhẽ hình ảnh buổi chiều đã in đậm sâu trong tâm hồn người nên câu văn “chiều, chiều rồi” chỉ đọc ba tiếng nhưng tiết tấu của nó ngân vang toàn tác phẩm. Âm thanh tự nhiên biểu lộ qua tiếng muỗi vo ve, tiếng ếch nhái bên bờ ruộng xa xa… Thạch Lam đã lấy ngày tàn làm nền bóng tối là gam màu chủ yếu, bóng tối quê nhà như phủ đầy phố huyện, phủ lên số phận lẻ loi tủi cực của một số kiếp người, trong đôi mắt Liên thì tuyến đường phố huyện thăm thẳm u tối, gian hàng phở của Bác Siêu, manh chiếu của người xẩm mù hay hàng nước của chị Tí đầy bóng tối. Những ánh đèn leo lét hắt ra từ những ngôi nhà phố huyện tăng thêm đêm tối mù mù.

Tuy nhiên, dưới ngòi bút tinh tế và nặng lòng gắn bó với quê hương thì bức tranh quê hiện lên bình dị và có phần nên thơ. Đó là đời sống phố huyện nghèo được mô tả chân thực, xúc cảm trữ tình đã gây cho ta buồn thương day dứt về số phận của con người.

Hình ảnh những đứa trẻ nghèo hèn nhặt nhạnh bất kỳ thứ gì còn sót lại, cái người ta vứt trên nền chợ đã làm Liên động lòng thương, Liên rất muốn tương trợ chúng nhưng chính chị cũng ko có tiền kia nhưng ! Cái nghèo cái đói đã cướp đi ba dự kiến tốt đẹp vốn có tính truyền thống “lá lành đùm lá rách” của đạo lí Việt Nam. Và ở đâu đấy còn biết bao hình ảnh thương tâm khác đang diễn ra tương tự trong lặng thầm lặng lẽ… Đó là mẹ con chị Tí dọn hàng để rồi thu xếp hàng về vì chẳng có người nào buồn ghé lại uống cho chị vài bát nước. Chị vẫn ngồi đó, ngồi để làm bạn với lũ ruồi, ngồi để hi vọng về một điều gì. Bác phở Siêu cũng vậy, ở xứ sở nhưng người ta chỉ dám sắm một phần hai bánh xà phòng thì hàng của bác quả là 1 thứ xa xỉ chả người nào dám mò tới…Họa chăng người ta chỉ nhắc tới nó với niềm tiếc rẻ về 1 kỉ niệm xa xôi…Qua giọng văn mô tả ta cũng thấy rõ sự ế ẩm chán nản mòn mỏi nơi phố huyện về đêm. Có nhẽ hình ảnh đau lòng hơn cả là gia đình bác xẩm mù bên manh chiếu rách. Thời buổi người ta ko còn lòng thương để lo cho cho chính mình thì làm sao bác xẩm có thể khơi gợi lòng thương từ người khác ? bác sờ sẫm cuộc đời mình trong bóng tối ? có nhẽ mọi thất vọng của cuộc đời đều dồn về với bác, bác ko thấy ánh sáng tầm thường cuộc đời và xấu số hơn lúc trông thấy được tương lai phía trước. Rồi lại đột ngột xuất hiện tiếng cười trong chuyện một kiểu Chí Phèo thứ 2. Đó là bà cụ hơi điên tên Thi, một cuộc đời vô chi ko nghĩa lí cũng tiếng cười man rợ.

Đó là cả cuộc sống thất vọng hoàn toàn ko vui buồn hờn giận. Cả phố huyện dường như bị tê liệt hay mắc chứng bệnh tự kỉ. Chị em Liên cũng vậy hết dọn hàng rồi lại kiểm hàng nhưng quanh đi quẩn lại chỉ mấy bánh xà phòng mấy món vặt cũng tạo thành “gian hàng” của chị. Chính sự lặp lại nhàm chán đấy làm cho họ ko màng suy nghĩ ko màng trò chuyện với nhau. Chợ huyện lạ thật , họ chỉ hỏi nhau và trả lời theo quán tình vì có chuyện gì đâu để nó với nhau. Quanh đi quẩn lại thì vẫn:

Xem thêm: dress nghĩa là gì

– Sao hôm nay chị dọn hàng muộn thế?

– Cô chưa dọn hàng à?

Rồi những câu trả lời dường như được sắp xếp sẵn, có lúc vừa hỏi thì nó đã bật ra tiếng cười trả lời: “ối chao sớm với muộn nhưng có ăn thua gì”. Cuộc sống của họ như mòn đi. Mẫu hội thoại rời rạc, câu trả lời nhiều lúc giật thột ta mới nhận thấy người ta nói để có chuyện chứng tỏ mọi người đã hiểu nhau và ko còn gì để nó với nhau. Cuộc sống cô đọng, khép kín và nhạt nhẽo tới lạ lùng. Hình như sự băng hoại sắp sửa gặm nhấm đấy nếu họ ko có một thứ đó là lòng tin, niềm hi vọng. Phải, dù trong lòng đêm hẻo lánh hay bán sỉ ế ẩm nhưng họ vẫn tin tưởng vào một điều gì đó dù rất mơ hồ. Lúc con người ta gặp nhiều cực khổ thì cần có 1 niềm tin để sống cần phải hi vọng dù đang thất vọng.

Xem thêm: Cảm nhận về những kiếp người trong Hai đứa trẻ

Bài văn mẫu 3:

Trong văn học, thơ ca, sở thích riêng của mỗi nhà văn, thi sĩ chính là điểm thu hút độc giả và tạo nên thành công cho riêng họ và nhà văn Thạch Lam chính là một ví dụ tương tự. Một tác phẩm tiêu biểu cho phong cách văn học Thạch Lam và đã góp phần ko nhỏ vào thành công của nhà văn là tác phẩm “Hai đứa trẻ”, trong đó kế bên hai nhân vật chính, người đọc cũng vô cùng ấn tượng với bức tranh phố huyện lúc về đêm được tác giả kì công dồn nhiều tâm sức.

Được in trong tập “Nắng trong vườn” xuất bản năm 1938, có thể nói rằng “Hai đứa trẻ” là một trong những tác phẩm thành công nhất của nhà văn Thạch Lam. Khác với nhiều nhà văn khác trong tác phẩm của mình luôn tập trung xoay quanh một hay nhiều nhân vật chính, trong “Hai đứa trẻ”, Thạch Lam chẳng tập trung xây dựng tình tiết cho nhân vật chính của mình nhưng ông tập trung mô tả quang cảnh là chính, vì vậy nhưng xuyên suốt tác phẩm, chúng ta có thể thấy rõ ràng quang cảnh phố huyện nơi hai chị em Liên đang sinh sống tại nhiều thời khắc trong nhà. Và lúc những ánh nắng cuối cùng trong ngày chợt tắt, cuộc sống của những người dân nơi phố huyện vẫn chưa ngừng lại. Nhưng cuộc sống về đêm đấy chẳng tấp nập, sôi động như ta tưởng nhưng có chút gì đó buồn man mác, càng nổi trội hơn cuộc sống bình dị, lam lũ của những người dân nơi phố huyện.

Ngay từ những dòng văn trước tiên mở đầu câu chuyện, Thạch Lam đã cho độc giả thấy được khả năng quan sát tài tình và ngòi bút tài hoa của mình bằng cách vẽ lên một bức tranh đơn giản nhưng đẹp tới ko ngờ, cũng những sự vật nhưng hằng ngày chúng ta vẫn thường thấy nhưng qua trang văn của Thạch Lam, chúng bỗng dưng như trở thành quang cảnh của một câu chuyện cổ nào đó với “tiếng trống thu ko trên cái chòi của huyện nhỏ; từng tiếng một vang ra để gọi buổi chiều. Phương Tây, đỏ rực như lửa cháy và những đám mây hồng như hòn than sắp tàn; dãy tre làng nước trước mắt đen lại và cắt hình rõ rệt trên nền trời”. Nhà văn đã rất tinh tế lúc điệp từ “chiều”, tạo cảm giác bóng tối như lan nhanh hơn nhưng thấm đẫm tâm hồn nhỏ Liên, âm thanh “yên ả như ru, vang vọng tiếng ếch nhái kêu ra ngoài đồng” làm trong lòng cô nhỏ dậy lên “nỗi buồn man mác trước thời khắc của ngày tàn”.

Trời đã muộn, phiên chợ phố huyện cũng đã “vãn từ lâu”, “người về hết và tiếng ồn ĩ cũng mất”, làm trở lại những “rác rưởi, vỏ bưởi, vỏ thị, lá nhãn và lá dứa” và “mùi âm ẩm bốc lên”. Rõ ràng là một phiên chợ huyện thế nhưng quang cảnh đấy lại tiêu điều, đơn sơ quá mức, càng làm nổi trội thêm sự nghèo túng, lam lũ của người dân nơi đây. Đặc trưng là hình ảnh những đứa trẻ nhà nghèo lum khum đi lại, tìm tòi, hi vọng bắt được một tẹo gì đó có trị giá còn sót lại sau phiên chợ đấy càng làm độc giả thêm trằn trọc, xúc động.

Và rồi sự nghèo túng, đơn sơ của nơi phố huyện này được bộc lộ rõ nhất lúc hình ảnh sinh hoạt của người dân nơi đây tuần tự được tác giả mô tả. Đó là hình ảnh mẹ con chị Tí xách điếu đóm, đội chõng tre dọn hàng nước mặc dù chẳng kiếm được bao nhiêu. Chắc hẳn sẽ có độc giả nghĩ rằng nếu đã không thể kiếm lời được từ việc đấy thì vì sao lại ko bỏ nó đi để tìm một công việc khác, thế nhưng bán nước tuy chẳng kiếm được bao nhiêu nhưng ít nhất nó là công việc nhưng hai mẹ con có thể nhờ nó nhưng kiếm được miếng cơm manh áo, bỏ nó rồi biết làm gì giữa phố huyện nghèo nàn như thế. Tiếp theo, chúng ta có thể thấy hình ảnh gia đình bác xẩm ngồi trên manh chiếu, cái thau trắng để trước mặt hay hình ảnh gánh phở của bác Siêu nhưng đối với chị em Liên thì đó quả là một thứ xa xỉ. Phải khó khăn, lam lũ tới mức nào nhưng một tô phở vốn chúng ta coi là rất tầm thường lại có thể trở thành một thứ đồ xa xỉ tương tự?

Ko chỉ ngừng lại ở đó, chúng ta còn bắt gặp hình ảnh bà cụ Thi hơi điên vẫn sắm rượu ở hàng Liên, bà cụ nhưng vẫn cất tiếng cười khanh khách rồi lẽo đẽo đi vào trong màn đêm u tối mênh mông và lay lắt như ngọn đèn trước gió của hàng nước chị Tí. Có nhẽ cũng chính vì cuộc sống lam lũ, bươn chải cực nhọc đã đẩy một bà lão ở độ tuổi đáng thừa hưởng phúc của con cháu phải rơi vào một hoàn cảnh đáng thương tới thế. Những nhân vật này chỉ là một phần rất nhỏ đại diện cho những mảnh đời xấu số nơi phố huyện, đại diện cho cuộc sống u tối như màn đêm đen kịt ngoài kia của họ.

Bằng tài năng và tình thương yêu con người, Thạch Lam đã thành công vẽ lên một bức tranh phố huyện lúc về đêm với cảnh vật yên bình, thơ mộng nhưng lại là nền để khắc hoạ những mảnh đời xấu số của người dân nơi đây, qua đó để lại nhiều trằn trọc, xúc cảm trong lòng độc giả.

► CLICK NGAY nút TẢI VỀ dưới đây để tải bản Full của tài liệu nha!

Bạn thấy bài viết Phân tích bức tranh phố huyện lúc về đêm khuya trong Hai đứa trẻ lớp 11 có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu  ko hãy comment góp ý thêm về Phân tích bức tranh phố huyện lúc về đêm khuya trong Hai đứa trẻ lớp 11 bên dưới để ncnb.org.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THPT Trần Hưng Đạo

Danh sách từ khóa người dùng tìm kiếm:

phân tích bức tranh phố huyện lúc chiều tàn
phân tích bức tranh phố huyện lúc chuyến tàu đêm đi qua
bức tranh phố huyện lúc đêm khuya
hai đứa trẻ bức tranh phố huyện lúc đêm khuya
cảnh phố huyện về đêm trong hai đứa trẻ
cảm nhận về bức tranh phố huyện lúc về đêm
phân tích bức tranh đời sống phố huyện
cảm nhận cảnh phố huyện lúc về đêm
phân tích bức tranh phố huyện lúc về đêm của hai đứa trẻ
dàn ý cảnh phố huyện lúc đêm khuya

Phân mục: Soạn Văn 11

Nguồn: ncnb.org.vn

#Phân #tích #bức #tranh #phố #huyện #lúc #về #đêm #khuya #trong #Hai #đứa #trẻ #lớp

Xem thêm: platter là gì